Na dotacje unijne w ramach programów operacyjnych na lata 2021-2027 mogą liczyć projekty, które w Krajowej Inteligentnej Specjalizacji dotyczą obszarów tematycznych z najwyższym potencjałem naukowym, innowacyjnym, konkurencyjnym oraz gospodarczym w skali kraju.

Czym są Krajowe Inteligentne Specjalizacje?

Krajowa Inteligentna Specjalizacja w skrócie KIS wskazuje preferencje w udzieleniu wsparcia na rozwój prac badawczych, rozwojowych oraz innowacyjności (B+R+I) w ramach nowej perspektywy finansowej w latach 2021-2027. To również tworzenie innowacyjnych rozwiązań, które zwiększą wartość gospodarki oraz podniosą jej konkurencyjność w skali międzynarodowej.

Lista Krajowych Inteligentnych Specjalizacji

Obecnie lista obejmuje 13 inteligentnych specjalizacji, które zostały określone w ramach następujących działów:

KIS 1. Zdrowe społeczeństwo

Obszar ten obejmuje 3 działy. Pierwszy z nich to produkty i technologie, do których zalicza się:

  • Badania i rozwój produktów leczniczych;
  • Produkty lecznicze terapii zaawansowanych oraz biologiczne;
  • Badanie i rozwój innowacyjnych suplementów diety oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego;
  • Urządzenia i wyroby medyczne;
  • Technologie medyczne;
  • Informatyczne narzędzia medyczne.

Drugi dział to diagnostyka i terapia chorób, należą do niego:

  • Diagnostyka obrazowa oraz oparta na innych technikach detekcji;
  • Markery/testy;
  • Telemedycyna;
  • Skoordynowana opieka zdrowotna;
  • Nowe cele prewencyjne lub terapeutyczne;
  • Badania kliniczne.

Trzeci dział związany jest z wytwarzaniem produktów, czyli:

  • Produkty lecznicze biologiczne, biopodobne, innowacyjne, generyczne;
  • Wyroby medyczne, suplementy diety oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
  • Substancje czynne produktów leczniczych;
  • Produkty lecznicze do stosowania zewnętrznego;
  • Produkty dermatologiczne i kosmetyczne;
  • Produkty lecznicze pochodzenia naturalnego.

KIS 2. Nowoczesne rolnictwo, leśnictwo i żywność

Obszar ten dotyczy technologii, która jest wykorzystywana przy produkcji roślinnej i zwierzęcej. Dodatkowo obejmuje m.in. maszyny rolnicze, środki ochrony roślin, nawozy, produkty drzewne i drewnopochodne oraz procesy stosowane w przemyśle celulozowo-papierniczym. Obszar ten obejmuje także odrębne działy, w których wyróżniono działania dotyczące elementów wspólnych dla innowacji sektora rolniczo-spożywczego oraz leśno-drzewnego, innowacje na rzecz poprawy żywności i produktywności gleb.

KIS 3. Zrównoważone (bio)produkty, (bio)procesy i środowisko

Specjalizacja ta obejmuje rozwój procesów biotechnologicznych, wytwarzanie bioproduktów oraz przetwarzanie biomasy. Uwzględnia także obszary badawcze z zakresu zielonej chemii, czyli technologii niskoemisyjnych oraz energooszczędnych. Specjalizacja ta umożliwia ograniczenie negatywnego wpływu człowieka na środowisko, w tym zatrzymanie jego degradacji czy zwiększenie wykorzystania surowców odnawialnych.

KIS 4. Zrównoważona energia

Uwzględnia ona wysokosprawne, niskoemisyjne oraz zintegrowane układy wytwarzania, przesyłania i dystrybucji energii cieplnej i elektrycznej, jak również innowacyjne metody pozyskiwania produktów energetycznych. Obszar ten szczególnie uwzględnia technologie optymalnego wykorzystania zarówno lokalnego, jak i regionalnego potencjału surowcowego. Podejmowane działania mają za zadanie zwiększyć odporność systemu wytwórczego, bezpieczeństwo energetyczne oraz rozwój technologii gospodarki zamkniętej w energetyce.

 

dotacje z unii europejskiej dla firm 2023

KIS 5. Inteligentne budownictwo zeroemisyjne

W ramach tego obszaru planowany jest rozwój:

  • Systemów projektowania, które będą zgodne z zasadami EKOPROJEKTU;
  • Nowych materiałów budowlanych oraz technologii ich wytwarzania o względnie najniższym śladzie ekologicznym w cyklu życia;
  • Technologii, której zadaniem jest redukcja pracochłonności oraz ilości odpadów na placu budowy za pomocą przenoszenia procesów budowy do fabryk Przemysłu 4.0;
  • Technologii OZE, uwzględniając magazyny ciepła, chłodu oraz energii elektrycznej zintegrowanych z budynkiem;
  • Energooszczędnych systemów HVAC i oświetlenia zasilanych OZE;
  • Systemów gospodarki wodą zintegrowanych z budynkiem;
  • Zintegrowanych i inteligentnych systemów informatycznych sterujących BACS.

KIS 6. Transport przyjazny środowisku

Zakres tego obszaru dotyczy rozwoju środków transportu w oparciu o potencjał badawczy i przemysłowy przedstawicieli branży. Optymalizacja środków transportu swoją uwagę skupia na zmniejszeniu energochłonności, emisyjności oraz poprawie ekonomiki czy kwestiach bezpieczeństwa.

KIS 7. Gospodarka o obiegu zamkniętym

Specjalizacja ta dotyczy obszarów wsparcia innowacyjnych prac badawczych, rozwojowych oraz wdrożeniowych, które powiązane są ze zróżnicowanym zagospodarowaniem zasobów odnawialnych oraz nieodnawialnych. Wsparcie będzie dotyczyć m.in. opracowania rozwiązań, które będą służyć transformacji polskiej gospodarki w kierunku modelu GOZ.

KIS 8. Zaawansowane materiały i nanotechnologia

Obszary wsparcia w zakresie nowych zaawansowanych materiałów obejmują m.in.:

  • Kompozytowe oraz nanostrukturalne i innowacyjne technologie ich wytwarzania;
  • Nanotechnologie dla celów medycznych ochrony zdrowia;
  • Ekomateriały, materiały kompozytowe i nanostrukturalne;
  • Zaawansowane materiały i nanotechnologie w energii odnawialnej;
  • Materiały nanomateriały i kompozyty funkcjonalne o zaawansowanych właściwościach fizykochemicznych i użytkowych;
  • Modelowanie struktur i właściwości wielofunkcyjnych materiałów oraz kompozytów.

KIS 9. Elektronika i fotonika

W specjalizacji tej zostały wskazane:

  • Technologie, konstrukcja oraz materiały sensorów i detektorów;
  • Technologie, materiały oraz urządzenia dla fotowoltaiki i światłowodowe i z zakresu innowacyjnych źródeł promieniowania optycznego;
  • Systemy i sieci sensorowe oraz telekomunikacyjne;
  • Innowacyjne układy oraz systemy elektroniki, optoelektroniki czy fotoniki scalonej;
  • Zagadnienia aplikacyjne i horyzontalne w technologiach sensorowych oraz fotonicznych.

KIS 10. Technologie informacyjne, komunikacyjne oraz geoinformacyjne

Specjalizacja ta obejmie wsparciem problematykę inteligentnych sieci, technologii geoinformacyjnych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych zarówno jako elementów powiązanych, jak i elementów niezależnych. Obszary wpisujące się w zakres tej specjalizacji to m.in. technologie Internetu rzeczy, Internetu przyszłości, inteligentne sieci w infrastrukturach, systemy wbudowane, cyberbezpieczeństwo, rozwój sztucznej inteligencji, przetwarzanie, analizowanie, udostępnianie czy pozyskiwanie geoinformacji.

KIS 11. Automatyzacja i robotyka

Specjalizacja ta odnosi się do problematyki automatyzacji oraz robotyzacji procesów technologicznych, które stanowią zasadniczą część procesu produkcyjnego, przy jednoczesnym uwzględnieniu aktualnych i przyszłych trendów zarówno krajowych, jak i europejskich czy światowych, powiązanych z tokiem wytwarzania w różnych branżach przemysłowych. Wsparcie będzie dotyczyć rozwoju:

  • Projektowania i optymalizacji procesów wytwarzania;
  • Technologia automatyzacji oraz robotyzacji procesów;
  • Diagnostyki i monitorowania;
  • Systemów sterowania;
  • Maszyn i urządzeń automatyzujących.

KIS 12. Przemysły kreatywne

Przemysły kreatywne oznaczają, że ich produkcja objęta jest ochroną przez prawa autorskie.

Dział ten wyodrębnia 4 podspecjalizacje:

  1. Wzornictwo, w tym projektowanie wzornicze;
  2. Gry;
  3. Multimedia;
  4. Rozszerzona rzeczywistość.

KIS 13. Technologie morskie

W ramach tej specjalizacji można wyróżnić:

  • Projektowanie, budowę oraz konwersję specjalistycznych jednostek pływających wraz z ich wyposażeniem;
  • Projektowanie, budowę oraz przebudowę konstrukcji morskich i przybrzeżnych;
  • Procesy oraz urządzenia, które będą wykorzystywane na potrzeby logistyki opartej o transport śródlądowy i morski.

Inteligentne specjalizacje w dotacjach unijnych

Programy wsparcia unijnego szeroko promują podejmowane inicjatywy, które wpisują się w krajowe inteligentne specjalizacje. Służyć mają temu programy:

  • FEGN – Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki;
  • FEPW – Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.

Wszystkie województwa posiadają również Regionalne Inteligentne Specjalizacje (RIS) zaprezentowane w Regionalnej Strategii Innowacji. Stanowią one odpowiednik Krajowych Inteligentnych Specjalizacji dla poziomu wojewódzkiego.

Przedsiębiorca, który realizuje projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej, w zależności od wybranej dotacji, musi wykazać zgodność z KIS bądź RIS.

KIS wyznaczają optymalną ścieżkę prowadzenia innowacyjnych inwestycji w naszym kraju. Przedsiębiorcy powinni być świadomi, które branże są doceniane w konkursach grantowych. Krajowe Inteligentne Specjalizacje to szansa na rozwój i innowacyjność, które przyczynią się do wzrostu gospodarczego.